maandag 29 juni 2015

fotocollage




Eindelijk krijg ik Sacha aan het lachen



Voor Lilian vond afgelopen vrijdag de laatste workshop plaats bij Kosta Popov. Ze is behoorlijk moe op het einde van de enerverende week in Tuzla maar haar nieuwsgierigheid naar de resultaten van afgelopen week overwinnen.



Lilian vertelt:
Benieuwd en ook een beetje moe begin ik aan de voorbereiding voor de laatste workshop. De schoonmaakster begroet me, zoals elke morgen, met een glimlach. Ze vertroetelt mij iedere dag een beetje met een glaasje water of ze helpt met het zoeken naar een extra kabel die ik nodig heb.

Gisteren begon ik met een heel actieve groep mensen. De tweede echter was overwegend passief. Ze namen vooral een luisterend houding aan, maar zeker niet minder geïnteresseerd. Hierdoor kon ik meer de diepgang brengen bij het analyseren van de video-opnames die ik gemaakt had tijdens mijn interviews. Ikzelf zag daardoor ook weer nieuwe dingen, die ik vervolgens kon verbinden met emotionele ontwikkelingen. Ik ben benieuwd wat ik vandaag zal aantreffen.

Lilian aan het werk


Vandaag is de juf van Emir erbij. Ik heb haar de hele week niet meer gesproken. Ik ga haar dus nu zeker actief inzetten bij het bespreken van de casus. In de eerste pauze komt Selma vragen of ik genegen ben met de juf naar haar klas te gaan en te zoeken naar praktische oplossingen. `Tsjakka' daar is het eigen initiatief nemen, dat is waarop ik heb gewacht. Ze heeft al een aantal goede ideeën uitgeprobeerd en met deze als uitgangspunt en kijkend naar de emotionele leeftijd waarop Emir functioneert, komen we tot mooie en werkbare aanvullingen.

“Is een eigen prikkelarme hoek in de klas, nabij de juf een idee of een koptelefoon? Nee, iets op zijn hoofd vindt hij akelig, van tekenen op de verwarming naar een groot eigen prikbord die we in zijn hokje hangen, met daarop veel papier. Hiermee voorkomen we dat hij de associatie gaat leggen ' ik mag op iedere muur verven'. Een voorwerp als verwijzer voor individuele tijd en eentje voor tijd in zijn veilige hokje”.

Zo komen we samen van het een idee op het andee idee. De juf van Emir is opgelucht. Zij voelt zich gesterkt en zelfverzekerd en ik ben blij dat we een goede oplossing hebben gevonden voor Emir. Maar zeker ook blij dat zij initiatief heeft genomen.

Ik ga weer terug naar de groep. Sacha heeft eigenlijk nog niks gezegd, hij laat veel (negatieve) lichaamstaal zien. Ik vraag hem meteen naar zijn mening. Dat helpt hem over de drempel want hij schiet helemaal los. Voorzichtig manoeuvrerend ga ik de discussie met hem en de groep aan.

“Het is makkelijk als je individueel werkt. Ik heb 3 van zulke kinderen in de groep en de deur moet op slot als ik alleen ben. Wat als je je aan het schoolprogramma moet houden?” De leerkracht naast hem moet ervan huilen. We kunnen dit nu niet oplossen, maar wel de eerste stappen zetten in het gewoon doen!

Er is veel vraag naar seksuele ontwikkeling. Peter( dank je wel!) en ik hebben dinsdagavond tot na middernacht een vertaling gemaakt van een schema over de seksuele ontwikkeling. Voor het eerst laat ik de doos Totale communicatie uitgebreid zien. Lachen alom. Dan zien ze enkele pikante foto’s over mannen (het gaat nog steeds over seksuele voorlichting). Eindelijk krijg ik Sacha aan het lachen. Hij komt niet meer stil en laat iedereen de foto’s  zien. Wat een heerlijke ontspannen afsluiting en de doos met materialen die blijft in Kosta Popov ....thats for sure.


Op avontuur met een blinde gids



Angelien en Patrick hebben afgelopen week heel wat huisbezoeken afgelegd bij het afnemen van de SIS en POS. Dat levert natuurlijk ook de nodige anekdotes op. Zoals het interview met Erdwin, een jongeman van 23 jaar. Hij is student fysiotherapie en vanaf zijn 20ste blind door diabetes-glaucoom. Een aandoening die vrij veel in Bosnië voorkomt.
Tijdens het interview laat hij zien hoe hij samen met een andere blinde vriend met een scooter racet op een voetbalveld. Jack-ass op z’n Bosnisch.

De geïmproviseerde routebeschrijving


Vervolgens reizen beiden verder het binnenland van Bosnië in, begeleidt door een blinde gids.
Gelukkig krijgen zij een  geïmproviseerde beschrijving van de route mee die niet helemaal juist blijkt te zijn.Met wat over en weer telefoneren wordt de plaats van bestemming uiteindelijk bereikt. Daar woont de 23-jarige blinde jonge vrouw Melizza die bij haar ouders en broer woont. Zij is afgestudeerd als  fysiotherapeute. Na haar afstuderen heeft zij een half jaar gewerkt maar is sinds die tijd werkeloos. Ze spreekt accentloos Engels.
Het hele gezin leeft in een klein huisje; een slaapkamer voor de ouders en een huiskamer van 6 bij 3 meter. Op de grote hoekbank slaapt zij met haar broertje van 18.
Melizza slaapt heel weinig en ze “ kijkt” vaak tot diep in de nacht naar tennis op de TV. Het stoort haar broer niet.
Tijdens ons interview blijkt dat Meliza een intelligente vrouw is die behoefte heeft aan een netwerk om haar heen. Daar proberen Angelien en Patrick alvast een begin mee te  maken.



donderdag 25 juni 2015

Cylcische processen

Peter Caelen is binnen Radar een van de stuwende mensen wat betreft het werken met cyclische processen zoals Methodisch Werken, ZRM/SIS, POS en Ervaringsordening. Hij is dan ook de aangewezen persoon om de vraag van Kosta Popov over de cyclische processen die Radar doorloopt  te delen met hen. 
Omdat Kosta Popov een school is, is cyclisch werken voor hen niet vreemd maar de leerkrachten zijn érg benieuwd naar de instrumenten die Radar hanteert. Niet vreemd natuurlijk want hun interesse is afgelopen dagen gewekt door de ZRM/SIS- en POS interviews die al hebben plaatsgevonden gedurende het verblijf van de delegatie in Tuzla.

Peter tijdens een van de workhops over cyclische processen

Peter vertelt:

Mooi toch, want wanneer ik vertel over de start van ons methodische proces, het onderzoek naar de ondersteuningsbehoefte, kan ik een en ander verduidelijken met de praktijk ervaringen van Angelien en Patrick. Wanneer het gaat over de dialoog met de cliënt en/of diens vertegenwoordiging kan ik dat nader toelichten met de inspanningen van Lilian die men in Kosta Popov toch ook met enige bewondering heeft gevolgd. Om het geheel 'af te maken' overgiet ik mijn presentatie met een sausje van ervaringsordening, een eenvoudige zienswijze om (onder andere) programma's, relaties en ruimte optimaal te laten aansluiten bij de ondersteuningsbehoefte van een cliënt. Door vervolgens de uitgangspunten van de POS te bespreken wordt de cirkel rond gebreid en hebben alle onderdelen een plek gekregen.

Dan blijkt dat mijn verhaal toch enigszins ambivalente gevoelens op te roepen bij de medewerkers van Kosta Popov. Al vanaf de eerste dag van ons verblijf is duidelijk dat we te maken hebben met een gemotiveerd en kundig team op het instituut. En alhoewel ik zaken met elkaar verbind en de samenhang probeer inzichtelijk te maken vertel ik hen in feite niets nieuws. De instrumenten die wij ter beschikking hebben zouden ze zichzelf ook wel 'gunnen' maar uiteraard gaat dit niet enkel over ZRM/SIS, POS etc. ...... contextuele spanningsvelden zoals maatschappelijke opvattingen, middelen en wet & regelgeving spelen in deze eveneens een nadrukkelijke rol. Daar hebben onze vrienden begrijpelijkerwijs erg veel last van en komen ze daar maar moeizaam mee uit de voeten. De komende tijd gaan we gezamenlijk bekijken hoe we Kosta Popov kunnen helpen hier een weg in te vinden.

Dromen van een beter Bosnië

De docenten van Kosta Popov gaan tijdens een workshop samen met Jane en Monique aan de slag met het onderwerp vrijwilligers en mantelzorg. En dat gaat natuurlijk volgens goed Nederlands gebruik. Dat betekent dat er eerst wordt afgetrapt met een voorstellingsronde. Het blijkt voor de docenten nog niet zo eenvoudig te zijn om antwoord te geven op de vragen; wie ben ik, wat is mijn favoriete kleur en wat is mijn 'droom' over waar wil ik over tien jaar wil zijn.
Na een aarzelend begin durft een van de docenten als eerste de brug over te steken. Wat blijkt; er is de gezamenlijke droom over leven in een beter Bosnië, een Bosnië dat aangesloten is bij de EU en de droom dat zij hun werk mogen blijven doen als docenten bij Kosta Popov.


"Dream big" *

De stichting  Kosta Popov is niet actief bezig met het inzetten of werven van vrijwilligers. Incidenteel maakt men wel eens gebruik van vrijwilligers van de spaarzame plaatselijke vrijwilligersorganisaties. En opmerkelijk, andere informele inzet als spontane hulp door mensen uit de buurt of ouders benoemen zij niet als vrijwilligerswerk. Het begrip mantelzorg kennen zij al helemaal niet. Samenwerking met ouders zit vooral in het informeren en adviseren, betrekken bij schoolse activiteiten gebeurt sporadisch.

Dan is dat in Nederland wel wat anders georganiseerd. Monique en Jane hebben een presentatie voorbereid over de inzet van vrijwilligers en mantelzorgers bij Radar met de aandachtsgebieden wonen, werken, dagbesteding en vrije tijd. De betekenis van vrijwilligers in de vrije tijd lichtte Monique extra toe.
Een vragenvuur was het gevolg waarbij men vooral benieuwd was naar de achtergrond, opleiding en ervaring van Jane en Monique.

"little steps lead to great results" *

Met enkele praktijkvoorbeelden, zoals de inzet van een gepensioneerd stel, dagen als NLDoet en scholing van vrijwilligers werd er een beeld geschetst van het vrijwilligerswerk in de Nederlandse maatschappij. Op een eenvoudige manier gaven Jane en Monique uitleg over de verschuiving in de zorg in Nederland en het belang van het netwerk van de cliënt waar vrijwilligers een steeds grotere rol innemen. 
Vervolgens schetsten ze het belang van vrijwilligersbeleid binnen Radar.Het was voor de docenten moeilijk om zich een goed beeld te vormen hiervan.In combinatie met eigen voorbeelden van de deelnemers kwam uiteindelijk de herkenning waardoor hun nieuwsgierigheid toenam. De bereidheid was er om de zorgen en het  voorbehoud over ontwikkelingen met  Radar te delen.

"But in everything...don't forget to enjoy!" *




*Quotes van de de dag tijdens dit seminar

Dag 5; Lilian op huisbezoek bij Asmir




De aanleiding voor dit bezoek is het POS en SIS interview dat Patrick en Angelien met Asmir hadden en de hulpvraag die daardoor zichtbaar werd. Ik ga samen met de familie naar een oplossing kijken. Het lijkt erop dat de uiteinden van de cirkel met elkaar worden verbonden; onderzoek, resultaat en gepaste hulp.

Lilian, Asmir en Vanesa


Vanesa, de social worker vertaalt mijn Engels naar het Bosnisch. 

Ik word getroffen door de  warme, gemotiveerde en betrokken mensen die ik hier aantref rond Asmir.  En Asmir zelf zou ik zo mee naar huis nemen, deze innemende netjes opgevoede jonge man met zijn ontwapenende lach. ‘Mee’  (ik) noemt hij zichzelf regelmatig. We geven elkaar ‘give me five’, hij glundert want het zijn mijn complimenten naar hem. Al pratend komen we bij zijn obsessief gedrag; het showen van een foto. Hij is er gek op, hij knipt ze allemaal in stukken en verzamelt deze.  Wat knipt hij precies? Wat doet hij ermee? Zou het kunnen dat de kapot geknipte stukken foto’s een vervangend object zijn voor een veilige knuffel? 


Het is een eyeopener voor zijn moeder, zijn vroegere knuffelhond ligt nu altijd in zijn bed. Hoe kunnen we er nu voor zorgen dat hij niet alle foto's moet meeslepen buitenshuis om deze veilig te stellen?

Dan blijkt dat hij de foto’s ook onbewust gebruikt als verwijzer voor wat hij meemaakt. Wow! We kunnen de foto’s nu gaan inzetten als verwijzer. De moeder van Asmir en zijn neef zijn enthousiast.

Zijn er nog meer ideeën? Omdat hij nu van school is en maar 3 dagdelen een dagcentra bezoekt, praten we over de momenten dat hij niks voorhanden heeft. Hoe kunnen we voorkomen dat hierdoor moeilijk gedrag gaat ontstaan? Hoe kunnen we tijd zo invullen dat hij zich competent en onafhankelijk voelt en meer zelfredzaam wordt? We komen tot een aantal activiteiten. Patrick en Angelien hadden als voorbeeld aangebracht dat hij boontjes zou kunnen schoonmaken. Moeder had dit meteen in de praktijk gebracht na hun huisbezoek. Als Vanesa mijn woorden vertaalt begint Asmir te glunderen en roept “Mee” (ik). Een ‘give me high five’ volgt.  Iedereen is blij en met een warme omhelzing van moeder nemen we afscheid van elkaar.