Op huisbezoek in Bosnië

Mensen met een beperking, in welke vorm dan ook, krijgen hier regulier onderwijs tot 18 jaar, met een uitloop tot 21 jaar. Daarna worden ze over gelaten aan hun eigen lot.Dit betekent meestal dat ze thuis komen te zitten waar verder helemaal geen hulp en ondersteuning aanwezig is. Ze moeten mee draaien in het normale leven en achter de thuisblijvers aanhobbelen. Gaan ze problemen veroorzaken dan volgt er meestal sederende medicatie. Mensen met een handicap zijn hier weinig geaccepteerd. Gelukkig zagen we ook positieve uitzonderingen!

Asmir

We zijn op maandag een jonge gehandicapte, Asmir gaan bezoeken, thuis bij zijn familie.  Asmir woont in een kleine flat met zijn moeder, 2 tantes en zijn grootmoeder.Asmir heeft een aantal maanden geleden de school moeten verlaten. Moeder heeft voor hem particuliere dagopvang geregeld voor 3 dagen per week. Hier zijn ze voornamelijk creatief bezig.Thuis wandelt hij graag. De familie heeft op het balkon een plaats van 1,5 bij 3 meter gemaakt waar hij rondjes kan lopen. Een aantal malen per week komt zijn neef langs en gaat hij samen met Asmir buiten een echte wandeling maken. Deze neef is een belangrijke persoon voor Asmir. Naast deze neef beschikt Asmir nog over een groot familienetwerk dat erg betrokken is.Er heerst dan ook een warme, positieve sfeer in huis.We zitten allemaal: moeder,tante, neef, maatschappelijk werker,Angelien, Patrick en Asmir, gezellig dicht op elkaar in het kleine appartement. Op de achtergrond is er een sportwedstrjd gaande op de grote tv. 

Asmir en zijn familie.

Behandelingsplan voor Asmir

We kunnen alleen via de maatschappelijke werker praten met de familie en Asmir. We ervaren heel sterk de taalbarriere. Ondanks dat hebben een vlot verlopend ZRM onderzoek gecombineerd met de SIS. Verbazingwekkend  vinden we het feit dat we een goed beeld van Asmir kunnen krijgen en een ondersteunings arrangement kunnen opstellen binnen deze korte tijd en met de taalbarriere.Naar mate het gesprek vordert, door de combinatie  van de ZRM en SIS vragen, komen we steeds dichterbij de ondersteuningsbehoefte van Asmir.Tussentijds leren we Asmir een selfie te maken.

Patrick en Asmir op de selfie

Om moeder, familie en Asmir te helpen om deze ondersteuningsbehoefte in praktijk te  kunnen brengen wordt Lilian, ambulante gezinsondersteuner, in geschakeld. Haar verslag kun je in het volgende blogbericht lezen.

Huisbezoeken in het verre binnenland

Dinsdag middag  zijn we vertrokken om huisbezoeken af te leggen in het verre binnenland kort bij de Servische grens. Er zijn twee begeleidsters mee gegaan om te kunnen tolken.Het eerste bezoek is bij Djeva, 19 jaar oud, gelukkig nog op school. Onze insteek bij het gesprek is om zich voor te stellen dat  Djeva over een jaar van school is. Je moet je voorstellen dat Djeva  zeer waarschijnlijk sociaal emotioneel rondom de leeftijd van 2 jaar functioneert. Vader en moeder werken beiden fulltime.Voordat we binnen mogen, en dat is bij heel veel Bosnische families het geval, moeten de schoenen uit en de sloffen aan. 

Angelien ( links) op bezoek bij de familie van Djeva

Het interview verloopt goed en we durven een aantal voorzichtige conclusies voor te leggen aan de ouders van Djeva en de begeleiders. We bespreken gezamenlijk onze conclusies en geven tips hoe je het traject van schoolverlating zou kunnen aanpakken. Met een gemengd gevoel nemen we afscheid omdat onze handen jeuken om aan de slag te gaan met Djeva en zijn ouders. Zeker omdat de ouders erg blij zijn met onze praktische tips en hier mee aan de slag willen gaan.

Het volgende huisbezoek; Edin

Het volgende bezoek is bij een familie die voortdurend onregelmatig klusjes aanneemt  om aan geld te komen. Ze hebben geen van allen een vaste baan.We worden weer zeer hartelijk ontvangen met spijs en drank, een Bosnische gewoonte die zeer slecht is voor onze lijn. We zullen hier maar geen foto’s van mee sturen.Het interview met Edin, 18 jaar en zijn  ouders begint met de vraag hoe lang Edin nog naar school mag gaan. Volgend jaar moet hij  stoppen. Edin valt dan in het “Bosnische gat“, dat wil zeggen: NIETS NADA NOPPES. Vader is van mening dat hij een werkplek, via vrienden en de burgemeester kan regelen voor Edin. Hierop voortbordurend geven wij n.a.v. het interview tips hoe een toekomstige werkgever het beste om kan gaan met Edin en wat voor een soort werkplek zou passen bij Edin. Wij adviseren de familie ook  hoe zij het beste met Edin kunnen omgaan gedurende de periode dat hij nog geen werk zal hebben.

Nogmaals bekrachtigen wij, zoals we dat ieder interview doen, dat wij de wijsheid niet in pacht hebben maar met onze kennis hebben we meer dan voldoende bagage in huis om praktische handreikingen te geven. We realiseren ons dat wij in Nederland een hoog kwalitatief niveau hebben m.b.t. het ondersteunen van mensen met een ondersteuningsbehoefte. We zouden ons hier zelf best een compliment voor mogen geven.

En dan gebeurt het

Vanwege de lange rit terug naar Tuzla, raken de twee begeleidsters, Angelien en Patrick, in gesprek met elkaar waarbij een open sfeer ontstaat.

    Ons onderbuik gevoel dat de vader van Edin niet gaat waar maken wat hij zegt wordt bevestigd door de twee begeleidsters. Ze hebben een telefoontje gekregen van de moeder die om hulp vraagt. Zij ziet de problemen die gaan ontstaan als Edin fulltime thuis komt te zitten. Hoe kunnen we deze mensen ondersteuning bieden in Bosnië waar geen geld is?

    De twee begeleidsters komen, n.a.v. onze verdiepingsvragen tot de conclusie dat ze hun eigen verantwoordelijkheden moeten nemen m.b.t. de doorstroom naar de maatschappij van de schoolverlaters. Ze beseffen dat ze al ruim een half jaar voor het beëindigen van de schooltijd hierin actie moeten ondernemen  Samen bespreken we de mogelijkheden van een strategie voor de school Kosta Popov die ze zouden kunnen inzetten voor de schoolverlaters. We betrappen ons er op dat we dit graag voor hun willen voorkauwen maar de kracht is juist dat zij dit zelf gaan ontwikkelen en daar waar nodig onze hulp vragen. Je merkt heel goed de enorme impact van de oorlog, 20 jaar geleden. De Bosniërs zitten nog deels in een overlevingsmodus,iedereen heeft wel dierbaren verloren en ze weten niet wat de toekomst brengt.

Hoe fijn zou het zijn als we onze Bosnische collega’s praktisch kunnen ondersteunen met onze kennis en ervaring?